DEVLETİ YÖNETMEK

Nizâmülmülk veya gerçek adıyla Ebu Ali Kıvamuddin Hasan bin Ali bin İshak et-Tûsî, Büyük Selçuklu İmparatorluğu’nun baş veziri ve Siyâsetnâme adlı eserin yazarı olan Fars devlet adamı ve siyaset bilimcisidir. Devlet yönetiminde bir hayli etkili olan Nizâmülmülk; Alp Arslan ve Melikşah dönemlerinde vezirlik yapmıştır. 
Devletin bekası için 7 önemli tavsiyede bulunmuştur.
1.Devlet kolay kolay herkese nasip olmayacak büyük bir nimettir. Bu nimete sahip olan kimse ahirette büyük bir külfetle de karşı karşıya olduğunu bilmelidir.Fırsat elde iken Devletin malını devlet için harcamalı, dünyalık yığmak yerine ahiret için hazırlık yapmalıdır.Kendisi son derece rahat yaşarken halkı yoksulluk çeken devlet adamını çetin bir hesabın beklediği çok açıktır.
Hz. Ömer (r.a.) dahi bu azaptan korkuyorsa diğerlerinin vay haline!
2.Devlet işlerinde vazife yapanlar başkalarının hakkına çok kolay ulaşabildikleri,bütün gücü kendilerinde gördükleri için yaptıkları her iş kayıt altında olmak zorundadır.Devletin vazifelendirdiği birisi mazlumun yetimin ve fukaranın hakkını yerse Vay o devletin haline!
3. Herkes liyakatine göre değerlendirilmelidir. Kişide aranması gereken şey mal mülk değil hünerdir. Devletin bekası için ehil olmayan kimselere iş buyurulmamalıdır.Bir kişiye birden fazla iş yükleyip onlarca kişiyi işsiz bırakmak akıl karı değildir.Devlet adamı bunun dengesini gözettiği sürece iyi bir devlet adamıdır.Aksi takdirde saltanatının zeval bulunması çok yakın olacaktır.
4. Devlet işlerinde dini bütün, Allah korkusu olan haram yemekten kaçınan bir yardımcıyı herkes ister ancak aksi durumda yardımcı yerine bir casus beslenmiş olur. Bu da devletin bekasını temelinden sarsacak mahiyette bir olumsuzluktur.
5.Devlet işlerinde vazife yapanlar iyi ya da kötü olabilirler.Halk iyileri hayırla anarken kötüleri nefretle yad eder sevilen bir devlet adamı olmak varken arkasından kin duyulan bir biri olmak akıllı kimsenin yapacağı iş değildir. Zira makam mevki geçicidir, kalıcı olan insanlık ve hayırseverliktir.
6.Devlet adamı zulmetmemeli ve vazifelendirdiği adamların zulüm edip etmediğini bilmelidir. Yoksa mazlumların ettiği ah eninde sonunda dönüp kendisini bulacaktır.
7-Merhamet son derece güzel bir haslettir. İnsanoğlu yeri geldiği zaman merhametli olmayı da bilmelidir. Acıma duygusu Allah korkusuyla birleşince Adaletli bir devlet adamı ortaya çıkacaktır. Tarih kitapları taş kalpli nice devlet adamlarının kalıcı olmadığını ısrarla yazarken bu gerçeğe işaret etmektedir.

Bir ülkede beka sorunu bu kaidelere uymayan yöneticiler tarafınfan ortaya çıkar. Adil bir devlet düzeni adil yöneticilerden geçmektedir.
Bir milletin en önemli meselesi adalettir.Cenab-ı Allah bizlere bu vasıfları taşıyan devlet adamlarını nasib eylesin.